ဓာတ္ပုံအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း - (၁)

    ဓာတ္ပုံရိုက္ဖို႔ ၀ါသနာပါရင္ ကိုယ္ရုိက္ကူးအသုံးျပဳမယ့္ ကင္မရာအေၾကာင္းကို ေကာင္းေကာင္း သိသင့္ပါ တယ္။ ကိုယ့္ကင္မရာကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း အသုံးျပဳႏိုင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခလုတ္ကို ေအာ္တိုမွာထားၿပီး ပုံထြက္ ေအာင္ ရိုက္တတ္ရုံမွ်နဲ႔ မလုံေလာက္ပါဘူး။ ေအာ္တိုခလုတ္ေလးကလဲ သူလုပ္ေပးႏိုင္သမွ်ကိုပဲ ကိုယ္ကေက်နပ္ လက္ခံရတဲ့ အေနအထားျဖစ္လို႔ ကိုယ့္၀ါသနာအေလွ်ာက္ အေတြးသစ္ အျမင္သစ္ေတြနဲ႔ တီထြင္ဆန္းသစ္ ရိုက္ ကူးဖို႔အတြက္မွာ အကူအညီ သိပ္မေပးႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။

     ဘယ္ကင္မရာ အမ်ိဳးအစားကို သုံးၿပီးေတာ့ပဲ ဓာတ္ပုံရုိက္ ရိုက္ပါ။ အဓိက ကေတာ့ the man behind the camera က သိပ္အေရးၾကီးပါတယ္။ က်ေနာ္တက္ေနတဲ့ ေက်ာင္းမွာလဲ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ အခ်င္းခ်င္း ျငင္းခုံေနၾကတာရွိတယ္။ အဲဒါက ဘယ္ကင္မရာ အမ်ိဳးစားကို အသုံးျပဳတယ္ဆိုတာပါပဲ။ ကင္ႏြန္ေကာင္းတယ္။ ႏိုက္ကြန္ေကာင္းတယ္၊ ဆိုနီေကာင္းတယ္ ဆိုတာထက္ ကင္မရာရဲ့ေနာက္မွာ အႏုပညာရွဳေထာင့္ကေန ၾကည့္ရွဳ ဆုံးျဖတ္ၿပီး ဓာတ္ပုံရုိက္တဲ့ ခလုတ္ကို ႏွိပ္တဲ့လူက ပိုအေရးၾကီးပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ဗ်ာ ကိုယ္က ဘယ္ကင္မရာကို ပဲ ကိုင္ကိုင္ပါ၊ ကိုယ့္ကင္မရာကို ကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ ကိုင္တြယ္အသုံးျပဳတတ္ဖို႔ အေရးၾကီးပါတယ္။

     စကားစပ္မိသြားလို႔ ဟာသျဖစ္ခဲ့ပုံေလး ေျပာဦးမယ္။ အဲဒီတုန္းက ဆရာက သူ႔ေက်ာင္းသားျဖစ္တဲ့ က်ေနာ္တို႔ ကို အိမ္စာေပးတယ္။ အဲဒီအိမ္စာက ႏွစ္ပတ္စာအတြက္ သတ္မွတ္ခ်က္တခုေပါ့ဗ်ာ။ ကိုယ္ၾကိဳက္တဲ့ ရုပ္ရွင္တခု ကို ေရြးခ်ယ္ၿပီး အဲဒီရုပ္ရွင္ထဲက ဇာတ္၀င္ခန္းကို လက္ေတြ႔ဓာတ္ပုံ ရုိက္ျပၿပီး အားလုံးရဲ့ေရွ႕အတန္းထဲမွာ တင္ျပ ရတယ္။ ခက္ခဲတာေပါ့ဗ်ာ၊ ဘယ္တတ္ႏိုင္မလဲေလ၊ ကိုယ္က ဒါကို ၀ါသနာပါေနတာကိုးဗ်။

     ဒီေတာ့က်ေနာ္က Beyond Rangoon ကို ေရြးလိုက္တယ္။ ဆရာက ဒီကားထဲက ဇာတ္၀င္ခန္းကို က်ေနာ္အ ေနနဲ႔ ဘယ္လိုဘယ္ပုံ ရိုက္မယ္ဆိုတာ ရွင္းျပတာကို သူလက္ခံ ေက်နပ္တယ္။ တကယ္တမ္း ရိုက္ၾကည့္ေတာ့ မ လြယ္ဘူးဗ်။ မလြယ္တာက ဒီဇာတ္ကားထဲက မင္းသမီး ၀တ္တဲ့ျမန္မအ၀တ္အစားကို ကြက္တိရေအာင္ လိုက္ရွာ ဖို႔ သိပ္ခက္သြားတယ္။ ဒီေတာ့ ဆရာနဲ႔ျပန္ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ Million Dollar Baby ဇာတ္ကားထဲက အထက္ပါ ဇာတ္၀င္ခန္းက ပုံေတြကို ရိုက္ဖို႔ ေမာ္ဒယ္ငွါး လက္ေ၀ွ႔ၾကိဳး၀ိုင္းထဲသြားၿပီး က်ေနာ္ ဓာတ္ပုံရိုက္ယူခဲ့တယ္။ မတတ္ ႏိုင္ဘူးေလ။ လွလွပပ ၀တ္လာတဲ့ ေမာ္ဒယ္ကိုပဲ မႏိုင္မနင္း တေယာက္တည္း လုပ္ေနတဲ့အလုပ္ေတြကို သူ႔ကိုပါ အကူအညီေတာင္းရေတာ့တယ္။ ေမာ္ဒယ္မိန္းခေလးကလဲ ရိုက္ေနၾကျဖစ္တဲ့ ေမာ္ဒယ္စတိုင္ေတြထုတ္ၿပီး ရိုက္ မယ္ထင္လို႔ လွတပတေတြ ၀တ္စားလာတာ ဇာတ္ၾကမ္းခန္းကို က်ေနာ္ရိုက္ခ်လိုက္ေတာ့ သူ႔ခမ်ာလဲ အေတာ္ပဲ စိတ္ကသိ ကေအာက္ျဖစ္သြားရတယ္။ ပုံမွာပါတဲ့ သူ႔မ်က္ႏွာကိုသာ ၾကည့္ပါေတာ့ဗ်ာ။

  ေျပာခ်င္တာက မေရာက္ေသးဘူးဗ်။ ဒါနဲ႔ ရိုက္လာတဲ့ ဓာတ္ပုံေတြကို အတန္းထဲမွာ ဘယ္လိုရိုက္ခဲ့တယ္ ဘယ္ မွာ သြားရိုက္တယ္၊ ေမာ္ဒယ္ ဘယ္လိုရွာတယ္။ လက္ေ၀ွ႔ၾကိဳး၀ိုင္းပိုင္ရွင္နဲ႔ ဓာတ္ပုံရိုက္ခြင့္ရဖို႔ ဘယ္လိုညွိ ယူရတယ္၊ အႏုပညာရွဳေထာင့္က ဘာကို အသားေပး ရိုက္ခဲ့တယ္ ဆိုတာေတြကို က်ေနာ္က ရွင္းျပေနတုန္း ဒါကို နား ေထာင္ေနတဲ့ ေက်ာင္းသားအုပ္ထဲမွာ ရုရွားက ေက်ာင္းသူနဲ႔ အေမရိကန္ေက်ာင္းသားတဦးတို႔ ျငင္းခုံေနၾကတယ္ေလ။ ဒီဓာတ္ပုံကို ဓာတ္ပုံေက်ာင္းသား ျဖစ္တဲ့ က်ေနာ္က ဘယ္ကင္မရာ အမ်ိဳးအစားနဲ႔ ရိုက္ခဲ့တယ္ဆိုတာေပါ့ဗ်ာ။ သူတို႔ျငင္းခုံေနတာက ဇာတ္လမ္း မျပတ္ေတာ့ ဆရာ့ထံ အဆုံးအျဖတ္ေပးဖို႔ ေရာက္သြားတယ္။ ဆရာက က်ေနာ့္ ဖက္လွည့္ၿပီး မင္း ဘာကင္မရာနဲ႔ ရိုက္တာလဲေမးေတာ့ “ကန္ႏြန္” လို႔ ေျပာေတာ့မွ သူတို႔အျငင္းအခုံရပ္သြားတယ္ ဗ်ာ။ ငါ မေျပာဘူးလား၊ ဒီေလာက္ ျပတ္သားေနတဲ့ပုံဟာ ကန္ႏြန္ပါဆိုေနမွ ဆိုတဲ့အၾကည့္နဲ႔ ျငင္းခုံသူတေယာက္ က အျခားတေယာက္ကို အႏိုင္ပိုင္းတဲ့ မ်က္ႏွာထားနဲ႔ ျပဳံးၾကည့္ေနေလရဲ့။ တကယ္ေတာ့ ကင္မရာေတြထက္ ရိုက္ တဲ့လူကသာ ပိုအေရးၾကီးေၾကာင္းကို ေျပာခ်င္တာပါ။ 

   ဓာတ္ပုံရိုက္ဖို႔အတြက္ ကင္မရာမွာပါတဲ့ ခလုတ္မ်ားစြာေတြထဲမွာ ေရြးစရာမ်ားစြာရွိပါတယ္။ လြယ္လြယ္ရိုက္ ခ်င္သူမ်ားအတြက္ A (Auto) ခလုတ္ပါသလို လ်င္ျမန္လြန္းတဲ့ အရွိန္နဲ႔ ေျပးလႊာေနတာေတြကို ရပ္တန္႔သြားေစဖို႔ ရိုက္တဲ့ Tv (time value) ခလုတ္လဲပါတယ္။ ျမန္ေနတဲ့အရာေတြကို ရိုက္တဲ့အခါမွာ အတိုေတာင္းဆုံး အျမန္ဆုံး Shutter Speed နဲ႔ ရိုက္ဖို႔ ထားတဲ့ခလုပ္ပါ။ Av (aperture value) ကေတာ့ ေနာက္ခံကို ၀ိုး၀ါးေစၿပီး ကိုယ္ရိုက္ခ် င္တဲ့အရာကို ျပတ္သားေအာင္ ရိုက္တဲ့အခါေတြမွာ သုံးပါတယ္။ အပါခ်ာနံပါတ္ အေသး အၾကီးအလိုက္ ေနာက္ခံ က၀ါးၿပီး ေရွ႕ပိုင္းက ျပတ္သားတာ၊ အားလုံးျပတ္သားတာေတြကို ေျပာင္းယူလို႔ရပါတယ္။ ဒါေတြကို စာေတြ႔ထက္ လက္ေတြ႔ ကိုယ္တိုင္လုပ္ၾကည့္ရင္ ပိုၿပီးသေဘာေပါက္ နားလည္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။

     P ( program) မွာ ထားရိုက္ရင္ ေအာ္တိုခလုတ္လိုပဲ အေရာင္အလင္းနဲ႔ ၾကည္လင္ျပတ္သားမွဳေတြကို အလို အေလွ်ာက္ ဖန္တီးေပးထားတာျဖစ္ပါတယ္။ အျခားခလုတ္ေတြနဲ႔ ရိုက္ဖို႔ ဓာတ္ပုံအေၾကာင္းကို သိပ္နားမလည္သူ ေတြအေနနဲ႔ ပရိုဂရမ္ခလုတ္ကို အလြယ္တကူ အသုံးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ကင္မရာကို ခ်ိန္ဆဖို႔ျပင္ဆင္ထားဖို႔ အခ်ိန္မရ တဲ့ ဓာတ္ပုံဆရာေတြလဲ အေရးတၾကီးကိစၥေတြ လြတ္ထြက္မသြားခ်င္ရင္ ပရုိဂရမ္ခလုတ္ကိုပဲ သုံးပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ အရာေတြက ကင္မရာကို တည္ၿပီးခ်ိန္ဆ ရိုက္ယူဖို႔ အေျခအေန မေပးဘူး မဟုတ္လား။

     M က (manual) ကုိယ့္ဘာသာ ခ်ိန္ဆယူၿပီး ရိုက္ရတဲ့ ခလုတ္ျဖစ္ပါတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ဓာတ္ပုံဆရာမ်ား ဒီခလုတ္ကို သုံးၿပီး ဓာတ္ပုံကို ရိုက္ေလ့ရွိပါတယ္။ မန္ညဳရယ္နဲ႔ မရိုက္ဘူးဆိုရင္ ဒီဓာတ္ပုံဆရာ ဓာတ္ပုံမွ ေကာင္း ေကာင္း ရိုက္တတ္ပါ့မလားလို႔ အထင္ေသးတဲ့ သေဘာ ရွိတတ္ပါတယ္။ ဒီခလုတ္ကို အသုံးျပဳၿပီး ဓာတ္ပုံရိုက္ဖို႔ က အလြန္ခက္ပါတယ္။ ခက္ရျခင္းအေၾကာင္းကေတာ့ အလင္းအေမွာင္ အနီးအေ၀း ျပတ္သားမွဳေတြကို အတိ က်ဆုံး အမွန္ကန္ဆုံးျဖစ္ေအာင္ မိမိအတတ္ပညာနဲ႔ ခ်ိန္ဆတိုင္းထြာ ဆင္ျခင္၍ ရိုက္ျခင္းျဖစ္လို႔ပါ။ မန္ညဳရယ္နဲ႔ ရိုက္မယ္ဆိုရင္ shutter speed, aperture numbers နဲ႔ ISO တို႔ကို သုံးခုမွ်ေအာင္ ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါက တကယ္ မလြယ္တဲ့ကိစၥပါ။ စိတ္ရွည္ရွည္နဲ႔လက္ေတြ႔စာေတြ႔ ႏွစ္ခုစလုံး ေလ့က်င့္ပါမွ တတ္ေျမာက္မွာျဖစ္ပါတယ္။

     ေျပာဖို႔က်န္သြားတာက ISO ျဖစ္ပါတယ္။  ISO (International Organization of Standardization) နဲ႔ ASA (American Standards Association) ေတြက ဖလင္ရဲ့ အျမန္ႏွဳံးကို standard ျဖစ္ဖို႔ ဆိုလိုတာပါ။ ISO ရဲ့ အရွင္းဆုံးအဓိပၸါယ္ကေတာ့ အလင္းအားနည္းေနနဲ႔ indoor နဲ႔ ညေနပိုင္း၊ နံနက္ပိုင္း outdoor အလင္းအားနည္း ေနခ်ိန္ေတြမွာ ISO နံပါတ္ကို ျမွင့္တင္ၿပီး သုံးစြဲျခင္းပဲျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါက ေအာ္တိုစတဲ့ အလိုအေလွ်ာက္ ကင္မ ရာက လုပ္ေပးထားတဲ့ ခလုတ္ေတြမွာ သုံးလို႔ရသလို မန္ညဳရယ္မွာလဲ ကိုယ္တိုင္ေျပာင္းလဲၿပီး သုံးစြဲလို႔ရပါတယ္။ သို႔ေသာ္လဲ အလင္းအားနဲ႔တဲ့ေနရာေတြမွာ မီးမသုံးခ်င္ရင္ ISO နံပါတ္ကို ျမွင့္တင္ရသလို Len ကင္မရာမွန္ဘီလူး ရဲ့ အပါခ်ာနံပတ္ အေသးအၾကီးနဲ႔လဲ သက္ဆိုင္ေနပါတယ္။ က်န္တဲ့အပိုင္းေတြ ေနာက္ က်ေနာ္အားတဲ့အခ်ိန္ေတြ မွာ ေရးပို႔ ရွင္းျပပါ့မယ္။

ကိုသက္   
 

အယ္ဒီတာအမွာ.....

စာေရးသူ ကုိသက္ကေတာ႔ အေမရိကန္၊ ေလာစ့္အိန္ဂ်လိစ္၊ ကာလီဖုိးနီးယားျပည္နယ္မွာ ေနထုိင္ေနသူတစ္ဦးျဖစ္ၿပီး ၊ ဓာတ္ပုံပညာကုိ The Art Institute of California – Hollywood မွာ သင္ယူေနတဲ႔ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးဘဲ ျဖစ္ပါသည္။ ကုိသက္အမည္နဲ႔ ေဆာင္းပါးေတြ၊ ကဗ်ာေတြလည္း ေရးေနသူတစ္ေယာက္ျဖစ္ေၾကာင္း ေရႊေမာ္ကြန္းမွ မိတ္ဆက္ေပးလုိက္ျပေစ။ ဓါတ္ပုံ ရုိက္ရတာ ၀ါသနာပါတဲ႔ စာဖတ္သူေတြအတြက္ ကုိသက္ရဲ႕ ဓါတ္ပုံေဆာင္းပါးေတြက တစ္စုံတရာ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းလိမ္႔မယ္လုိ႔ ထင္ပါတယ္။

                        

Posted in: ဓါတ္ပုံ၊ ဗြီဒီယုိ