အင္တာနက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေသာ စိတ္မူမမွန္မွုမ်ား “ဟနစံ ”

          ကမၻာ အရပ္ရပ္မွာရွိတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာမ်ားကို ေဆာ့ဖ္၀ဲရ္ပရိုဂရမ္တစ္ခုကို အသံုးျပဳျပီး သတင္း အခ်က္အလက္မ်ား ထုတ္လႊင့္ျခင္း ၊ ေပးပို႔ျခင္း ၊ ရယူျခင္းမ်ားတို႔ကို လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္တဲ့ အင္တာနက္ internet   ဆိုတဲ့ စနစ္တစ္ခုေပၚေပါက္လာခဲ့ျခင္းဟာ လူ႔ေဘာင္ေလာကအတြက္ အလြန္ေက်းဇူးမ်ားလွပါတယ္။

      မူလအစကမူ ရိုးရွင္းလွတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာကြန္ယက္ ARPANET နဲ႔စတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ အင္တာနက္ဟာ တစ္ကမၻာလံုးရွိ အိမ္မ်ား ၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ား ၊ ေက်ာင္းမ်ား ၊ ရံုးမ်ား ၊ စာၾကည့္တိုက္မ်ားကို ေရာက္ရွိ ေနျပီျဖစ္ပါတယ္။

မူလရည္ရြယ္ခ်က္က ပညာေရးဆိုင္ရာ သုေတသန လုပ္ငန္းမ်ားနဲ႔ စစ္ဘက္ေရးရာ ကာကြယ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားအတြက္သာ အသံုးျပဳရန္ တည္ေထာင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး ဖိုင္လ္မ်ားလႊဲေျပာင္းျခင္း ၊ e-mail မ်ားပို႔ျခင္းနဲ႔ USENET  လို႔ေခၚတဲ့ Forum   မွတဆင့္ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ား ေပးပို႔ျခင္းတို႔ကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီ ေနာက္မွာ ေတာ့ HTTP (hypertext transfer protocol)   တိုးတက္ က်ယ္ျပန္႔ လာမႈေၾကာင့္ စာသား ၊ ရုပ္ပံု ၊ အသံဖိုင္လ္မ်ားကိုပို႔ေဆာင္ႏိုင္ေသာ  webpages  လို႔ေခၚတဲ့  hyperlinked electronic documents မွတဆင့္ အင္တာနက္ကို အသံုးျပဳသူမ်ားက အခ်င္းခ်င္း ဖိုင္လ္မ်ားကို ပို႔ေဆာင္ ၾကပါတယ္။  

                      ရုပ္ပံု ၊ အသံဖိုင္လ္ ၊ ရုပ္ရွင္ကားမ်ားကိုပါ ေပးပို႔ႏိုင္ျပီး ကမၻာေပၚရွိ လူမ်ား အခ်င္းခ်င္း ဆက္သြယ္ေရး ၊ ေဖ်ာ္ေျဖေရးအတြက္ပါအသံုးျပဳလာၾကပါျပီ။ ပညာရပ္ပိုင္းဆိုင္ရာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သိလိုသမွ်ကိုလည္း အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ ရွာေဖြျပီး ေလ့လာႏိုင္ပါျပီ။ အင္တာနက္ကို ေကာင္းတဲ့ဘက္ကေန အသံုးခ်လို႔ရသလို အင္တာနက္ေၾကာင့္ စိတ္မူမမွန္ေတာ့တဲ့သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။

“ငွက္ေတြ  ေန႔စဥ္ေန႔တိုင္း သင့္ေခါင္းေပၚကေနျဖတ္ျပီး ပ်ံသန္းေနၾကတာကို တားဆီးလို႔မရႏိုင္ေပမဲ့ သင့္ေခါင္းေပၚမွာ ငွက္သိုက္လာမေဆာက္ေအာင္ေတာ့ သင္ တားျမစ္ႏိုင္ရပါမယ္” ဆိုတဲ့ တရုတ္စကားပံုတစ္ခုလိုပါပဲ။ အင္တာနက္ကေတာ့ ရွိေနတာပါပဲ။ ရွိေနတဲ့ အင္တာနက္ကေန မိမိဘဝအတြက္ အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းေအာင္ ယူလို႔ရသလို အက်ိဳးမဲ့ေအာင္လည္း ယူလို႔ရပါတယ္။  အသံုးခ်ပံုေပၚမူတည္ျပီးေတာ့ ေကာင္းက်ိဳး၊ ဆိုးက်ဴိးျဖစ္လာႏိုင္ေစပါတယ္။

ဆိုးက်ိဳးျဖစ္လာေစတာေတြထဲမွာ စိတ္ကစဥ္႔ကလ်ားျဖစ္ျပီး မူမွန္စိတ္မဟုတ္ေတာ့တာေတြ အနည္းန႔ဲအမ်ားပါရွိပါတယ္။

 ၁။ Internet Asperger's Syndrome (The Troll )

 ေက်ာင္းမွာစာေတာ္ျပီး စိတ္ပံုမွန္န႔ဲ  ကေလးတစ္ေယာက္ဟာ ကီးဘုတ္နဲ႔ ကြန္ပ်ဳတာေမာ္နီတာကို အသံုးျပဳျပီး အင္တာနက္ chatroom န႔ဲ အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚမွာ သူတစ္ပါးကို ဆဲဆိုျခင္း၊ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ မၾကားဝံ့မနာသာမ်ားကို ေျပာဆို (ေရးသား) မႈမ်ားကို ျပဳလုပ္တာပါ။ အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚက ကိုယ့္လိုပဲ community forum မွာအသင္းဝင္ျဖစ္ေနတဲ့ တျခားသူမ်ားအေပၚ စာနာညွာတာမႈမရွိဘဲ ပုတ္ခတ္ေျပာဆိုေရးသားမႈမ်ားျဖစ္ပါတယ္။

 ျပင္ပမွာေတာ့ ဒီကိစၥမ်ိဳးကို Asperger's Syndrome လို႔ေခၚပါတယ္။ ကိုယ္ ေျပာဆိုသံုးစြဲလိုက္တဲ့ စကားလံုးေတြေၾကာင့္ တစ္ဘက္သားရဲ့ မ်က္ႏွာ အမူအယာအေျပာင္းအလဲ နဲ႔ စိတ္ခံစားမႈကို မေတြ႔မျမင္ရတဲ့ အင္တာနက္မွာ တစ္ဘက္သားကို စာနာမႈေတြကလည္း ကင္းေဝးကာ ရိုင္းစိုင္းတဲ့ စကားလံုးမ်ားနဲ႔ ေျပာဆိုဆက္ဆံတာပဲျဖစ္ပါတယ္။

  လႈမႈဆက္ဆံေရးအဆင္မေျပမႈမ်ား၊ လူအမ်ားနဲ႔ လိုက္ေလ်ာညီေထြ မဆက္ဆံႏိုင္သူမ်ား၊ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ အက်ိဳးမဲ့သူ၊ အက်ိဳးမရွိသူလို႔ စိတ္ထဲမွာ ထင္ျမင္ေနသူမ်ားျဖစ္တတ္ပါတယ္။

 ၂။ Low Cyber Self-Esteem (The Guy Who Everyone Hates but Who Never Leaves)

 အင္တာနက္ဟာ လူတိုင္းအတြက္ မိမိအိမ္လိုပဲသေဘာထားစရာျဖစ္လာျပီး online community forum မ်ား၊ chatroomမ်ားမွာ လူအမ်ားန႔ဲ သဟဇာတမျဖစ္တဲ့ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ ရွိတတ္ပါတယ္။ လူအမ်ားက မႏွစ္သက္ၾကေပမဲ့လည္း သူကေတာ့ ေန႔စဥ္ ပံုမွန္ အျမဲ အင္တာနက္မွာ ဝင္ေရာက္ေျပာဆို ေဆြးေႏြးေရးသားဆဲပါ။

ျပင္ပမွာေတာ့ Attention seeking behaviorျဖစ္ပါတယ္။

လူအမ်ားက မႏွစ္သက္လို႔ မင္း ဝင္မေျပာန႔ဲလို႔ ေျပာလိုက္တာကိုပဲ သူက ေပ်ာ္ရႊင္ပါတယ္။ သူ႔ကို ဂရုစိုက္တယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ သူ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို အသိအမွတ္ျပဳျခင္းခံရလို႔ သူ႔စိတ္ ေပ်ာ္ရႊင္ျပီး ဆက္လက္ပါဝင္ေရးသားေျပာဆိုေနျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

၃။ Online Obsessive-Compulsive Personality Disorder ( The Grammar Nazi)

 အင္တာနက္ေပၚမွာ စာေပါင္းမ်ားစြာေရးေသာ္လည္း စာလံုးေပါင္း သတ္ပံု၊ သဒၵါန႔ဲ ဝါက်ဖြဲ႔စည္းပံု မွန္ကန္ခ်င္မွ မွန္ကန္ပါမယ္။ အင္တာနက္ဆိုတာ စာအေရးအသားနဲ႔ သဒၵါကို ဂရုျပဳစရာမလိုဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ေရးခ်င္သလိုေရးပါတယ္။

အျခားသူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ေရးထားတဲ့ စာတစ္ပုဒ္ဟာ သပ္ရပ္မွန္ကန္ေနတယ္ဆိုရင္ မိမိစိတ္မွာ စိတ္ရႈပ္ေထြးမႈေတြျဖစ္လာတဲ့ စိတ္သေဘာပါ။

 ၄။ Munchausen by Internet ( The Sob Story Teller)

 အင္တာနက္ေပၚမွာ တကယ့္ကို အျပစ္ကင္းျပီး (ႏံုအ လွျပီး) အျမဲတမ္း ဝမ္းနည္းေၾကကြဲစရာအျဖစ္ေတြ ရွိေနသူပါ။ သူ႔ဆီမွာ တစ္ေန႔တစ္မ်ိဳး ဝမ္းနည္းစရာအျဖစ္ေတြ ၊ သူ႔ကို သနားစရာအျဖစ္ေတြ တစ္မ်ိဳးျပီးတစ္မ်ိဳး မရိုးရေအာင္ ရွိေနပါတယ္။

သနားၾကင္နာမႈမ်ားနဲ႔ သူ႔ကို ေႏြးေထြးစြာ ေၾကာင္ေပါက္စပံုေလးမ်ား ပို႔ေပးျခင္း ၊ ပန္းစည္းပံုမ်ားပို႔ေပးျခင္းစသည္ျဖင့္ အားေပးစကားမ်ားေျပာၾကားပါတယ္။ မ်ားမၾကာမီမွာပဲ သူ႔ဆီက သူ႔အခ်စ္ဆံုးသူငယ္ခ်င္း ကြယ္လြန္သြားျခင္း (သို႔မဟုတ္) သူ႔မိဘ တစ္ဦးဦးကြယ္လြန္သြားျခင္း စတဲ့ ဝမ္းနည္းဖြယ္ ဇာတ္လမ္းမ်ား ထပ္ၾကားရပါဦးမယ္။ သူ ေနမေကာင္းဘူးလို႔ဆိုတာလည္း ၾကားပါမယ္။ တကယ္လို႔မ်ား သင္က သူ ဟန္ေဆာင္ေနတာလို႔ သံသယျဖစ္ျပီး စံုစမ္းမိတဲ့ခါ တကယ္ျဖစ္ေနတာေတြ႔ရွိရရင္ သင့္ကိုယ္သင္ ေနာင္တရပါဦးမယ္။

 ျပင္ပမွာေတာ့ Munchausen Syndrome လို႔ေခၚပါတယ္။ သူ႔စိတ္ထဲမွာ ဒီဝမ္းနည္းေၾကကြဲဖြယ္ေတြကို ခံစားလာရတာ အခ်ိန္ၾကာျမင့္လာျပီးေနာက္ အျခားသူမ်ားရဲ့ သနားၾကင္နာမႈကို ရရိွလိုတဲ့အတြက္ ဂရုစိုက္ခံလိုျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

 ၅။ Low Forum Frustration Tolerance ( The Frantic Browser Reloader)

 ေခါင္းစဥ္အသစ္၊ စိတ္ဝင္စားစရာေကာင္းတ့ဲ့ စာတစ္ပုဒ္ကို သပ္ရပ္ေကာင္းမြန္စြာ ေရးသားလိုက္ျပီး forum post မွာတင္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ့ ကိုယ့္ post အေပၚမွာ အျခားသူမ်ားရဲ့ ထင္ျမင္ခ်က္မ်ားကို ေစာင့္ၾကည္႔ပါတယ္။ ၅စကၠန္႔ တစ္ခါေလာက္ F5 ကိုႏွိပ္ျပီး page ကို refresh လုပ္ျပီး ကိုယ့္စာအေပၚမွာ comment ရွိ၊ မရွိ ေစာင့္ၾကည္႔ပါတယ္။

မည္သူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကမွ် comment  ေရးသားျခင္း မရွိေသးဘူးဆိုရင္ ဘယ္လိုလဲ...ဘယ္သူမွ မရွိၾကဘူးလား။ ဘယ္သူမွ ထင္ျမင္ခ်က္မေပးႏိုင္ၾကဘူးလားလို႔  စိတ္မရွည္ေဒါသျဖစ္လာသူပါ။

 ျပင္ပမွာေတာ့ Low Frustration Tolerance လို႔ေခၚပါတယ္။ ၇ ႏွစ္သားအရြယ္ ကေလးတစ္ေယာက္က ကစားစရာ ကားရုပ္ကေလးကို လိုခ်င္လို႔ ေအာ္ဟစ္ေနတာနဲ႔ ဥပမာျပပါတယ္။ လက္ရွိအေျခအေနကို မေက်နပ္၊ စိတ္မရွည္သူပါ။

ခ်က္ခ်င္းတံု႔ျပန္ခ်ီးမြမ္းမႈကို လိုခ်င္တဲ့ သည္းမခံတတ္သူမ်ားပါ။

  ၆။ Online Intermittent Explosive Disorder ( The Thin-Skinned Rage-o-holic)

 အင္တာနက္ စာမ်က္ႏွာေပၚမွာ အေသးအဖြဲကိစၥေလးကို ေဒါသတႀကီး ျဖစ္တာပါ။  ဟမ္ဘာဂါဆိုင္က မိမိဝယ္တဲ့ အိတ္ထဲမွာ အာလူးေၾကာ္ကို ထည္႔ေပးလိုက္ဖို႔ ေမ့သြားတာကို မိမိတစ္အိမ္လံုး အသတ္ခံရလို႔ စိတ္ခံစားမႈျဖစ္သလိုမ်ိဳး အင္တာနက္ေပၚမွာ ေရးတာမ်ိဳးပါ။

 ျပင္ပမွာေတာ့ Intermittent Explosive Disorder လို႔ေခၚပါတယ္။

ျပင္ပမွာ အျခားသူမ်ားကို စိတ္ဆိုးေဒါသျဖစ္တဲ့အခါမွာ ေအာ္ဟစ္ေျပာဆိုလိုက္ဖို႔ကို ေၾကာက္ရြ႔ံတဲ့စိတ္ဟာ အင္တာနက္ေပၚမွာ ေပါက္ကြဲထြက္တာမ်ိဳးပါ။ ထူးဆန္းတာကေတာ့ keyboard မွာ Caps Lock ကိုဖြင့္ထားျပီး စာလံုးအၾကီးမ်ားနဲ႔ ေမာ္နီတာေပၚမွာ ေရးသားကာ စိတ္တိုေဒါသႀကီးေနသူကေတာ့ ရံုးခန္းထဲက အလုပ္စားပြဲမွာ ေအးေအးသက္သာ ေကာ္ဖီေသာက္ရင္း၊ ေဘးနားက လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဘက္နဲ႔ ေအးေအးေဆးေဆး စကားေျပာေနရင္း ေရးသားေနတာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

  အင္တာနက္ဟာ အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္ေအာင္ အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားသလို အ့ံၾသစရာေကာင္းတဲ့ လူေတြအျဖစ္ကိုလည္း ေရာက္ရွိသြားေစႏိုင္ပါတယ္။

 (ကိုးကား ။  Jonathan Kimak ၏ 6 new personality disorders caused by the Internet )

ဟနစံ

Posted in: ေဆာင္းပါး